Vellos con Historia

Cando inchaban, mollábase un “viorto” de palla no gas de acender o candil e pasábaselles pola boca, o que facía que expulsaran os gases do estómago, por que llelo revolvía e lles daba náuseas.
Se o que se quería conseguir era que rumiaran, dábaselles raíz de carvé.
Tamén se lles daba ás que estaban atascadas do ventre a chamada auga de Carabaño, ou ben a que chamaban herba rateira.
APR (Meira)

Cando as vacas inchaban, picábanse no vao (entre as costelas) cun coitelo para sacarlles así o aire. Outro remedio para cando os animais inchaban consistía en darlles a auga que quedaba de cocer formigas con medio litro de augardente e outro medio de aceite.
Para os cólicos, dábaselles a auga que quedaba de cocer nela cabezas de adormideiras.
MAD (Pousada, A Pastoriza)

Cando atrancaban cunha mazá ou co que fora, dábaselles un pau no pescozo para que lles baixara con normalidade ao estómago.
IAV (Miñoto, A Pastoriza)

Se unha vaca estaba conxestionada, con malestar do estómago porque lle fixera mal calquera cousa, había que darlle a beber xenebra nunha botella. Ou tamén manzanilla da que se colleitaba na casa.
Se unha vaca inchara, dábaselle aceite,vinagre e gas do que se usaba para alumar.
ELF (Meira)

Se unha vaca tiña conxestión, dábaselle a tomar xenebra e bicarbonato.
Se un xato tiña diarrea, dábaselle a beber gasosa.
IPP (Martín, Baleira)

Se unha vaca non daba feito a dixestión, dábanlles manzanilla.
Preparábase unha bebida de manzanilla e [augardente de] país, ou ben de leite e aceite, pra darlle de beber ó gando cando tiñan un inchazón no estómago.
JFF (Fonmiñá, A Pastoriza)

Para tratar os cólicos das vacas, hai que deixar secar adormideras e botarllas mesturadas ca herba seca.
AGR (Vilariño, Muimenta, Castro de Rei)

Cocíase en leite flor de iuca e dábaselle a beber, para os cólicos. Noutras ocasións, para o mesmo, dábanlle leite fervido con allo.
Se a vaca estaba inchada, cocíaselle en leite flor de sabugueiro (tamén chamada saúgo ou bieiteiro) e dábaselle a beber.
Para a indixestión, dábaselle ata un libro de xenebra con aceite.
TBG (Pousada, A Pastoriza)

Algunhas vacas teñen desprazamento de estómago, e para curalo había que darlle á vaca varias voltas sobre ela mesma mentres o curandeiro llo agarraba.
MPV (Hermunde, Pol)

Cando as vacas estaban mal, fervíanse en auga herbas de valeriana, politaria, manzanilla, asento branco, violeta e colondrillo, e unha vez arrefriado dábaselle isto a beber. Desde que apareceu o bicarbonato, botábaselle algo tamén.
AGG (Currás, Bretoña, A Pastoriza)

Cando un animal enfermaba e ouriñaba mal cocíanlle herba de violeta e dábanlla a beber.
PVJ (Vilar de Mouros, Meira)